Słownik techniczny

Deklaracja właściwości użytkowych, w skrócie DWU (ang. Declaration of Performance, w skr. DoP) – dokument zawierający informacje o typie wyrobu oraz jego właściwościach użytkowych. 1 lipca 2013 r. na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 (CPR) z dnia 9 marca 2011r., DWU zastąpiła deklarację zgodności.

DWU (ang. DoP) stanowi potwierdzenie dopuszczenia wyrobu budowlanego do obrotu. Deklarację właściwości użytkowych dołącza się do wyrobu w przypadku produktów objętych zharmonizowaną specyfikacją techniczną lub europejską oceną techniczną.

Poprzez wystawienie deklaracji właściwości użytkowych i oznakowanie wyrobu znakiem CE producent bierze na siebie odpowiedzialność za zgodność wyrobu z deklarowanymi parametrami.

Izolacyjność akustyczna – zdolność przegrody do ochrony przed hałasem. W przypadku przegród z płyt gipsowo-kartonowych, izolacyjność akustyczna utożsamiana jest z ochroną przed dźwiękami powietrznymi. Izolacyjność akustyczną wyrażamy w decybelach [dB] głównie za pomocą wskaźników R_W, R_A,1, R_A,2, R’_A,1 oraz R’_A,2.

Podstawowe wymogi dotyczące izolacyjności akustycznej zamieszczone są w normie PN-B 02151-3:1999. Obecnie trwają prace nad wpisaniem do Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nowej wersji normy - PN-B 02151-3:2015.

K – przenoszenie boczne dźwięku, poprawka na dźwięk przenoszony przez sąsiadujące przegrody (strop, przyległe ściany). Poprawka K jest uzależniona od geometrii przegrody, sposobu łączenia przegrody z innymi oraz rodzaju przegród sąsiadujących. Obliczanie przenoszenia bocznego dźwięku jest zwykle skomplikowanym zadaniem, które warto powierzyć akustykowi.

Wymogi dotyczące wymaganych wskaźników izolacyjności akustycznej określone są w normie PN-B 02151-3:1999 (obecnie trwają pracę nad wpisaniem nowej wersji normy PN-B 02151-3:2015 do Rozporządzenia ws. warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie).

Klasa odporności ogniowej opisuje wymaganą dla danej przegrody/elementu budynku odporność ogniową.

Klasy odporności ogniowej łączą ze sobą zwykle kryterium E oraz I, lub R, E oraz I, np. EI 15, EI 30, EI 45, EI 60, EI 90, REI 120, REI 180.

Dokładne wyjaśnienie kryteriów E, I, R znajduje się w definicji "Odporność ogniowa".

Ustanowione jest pięć klas odporności pożarowej budynku oznaczonej literami w kolejności od najwyższej do najniższej „A”, „B”, „C”, „D”, „E”.

Elementy budynku zaliczanego do odpowiedniej klasy odporności pożarowej powinny odpowiadać warunkom określonym w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

To dokumenty wydawane na podstawie przeprowadzanych badań przez uprawnione jednostki badawcze, które określają klasy odporności ogniowych (np. EI 30, EI 60) badanych elementów budynku, np. w przypadku systemów suchej zabudowy – ścian działowych, ścian osłonowych, sufitów podwieszanych, zabudów poddaszy, suchych jastrychów. Klasyfikacje ogniowe zawierają także szczegółowe opisy rozwiązań, informacje dotyczące zastosowanych materiałów, rysunki, detale rozwiązań, detale połączeń itp.

Odporność ogniowa to zdolność przegrody/elementu budynku do spełnienia określonych wymagań w warunkach odwzorowujących przebieg pożaru. Podczas pożaru najistotniejszym elementem jest możliwość ewakuacji, dlatego miarą odporności ogniowej jest czas wyrażony w minutach, w którym od rozpoczęcia pożaru nie nastąpiła utrata kryteriów:

• R - nośności ogniowej – czyli stanu, w którym opisywany element pełni swoją funkcję nośną. Utrata nośności następuje na skutek zniszczenia mechanicznego, utraty stateczności lub przekroczenia granicznych wartości odkształceń lub przemieszczeń. Systemy suchej zabudowy opisywane są przez parametr R jedynie w przypadku elementów oddzielenia przeciwpożarowego.
• E - szczelności ogniowej – czyli stanu, w którym opisywany element pełni funkcję oddzielającą. Utrata szczelności następuje na skutek pojawienia się na powierzchni nienagrzewanej płomieni, pęknięć lub szczelin o szerokościach większych niż graniczne, przez które przenikają gazy lub płomienie lub gdy element odpadnie od konstrukcji.
• I - izolacyjności ogniowej – czyli stanu, w którym element spełnia funkcję izolacyjną od wysokiej temperatury. Utrata izolacyjności ogniowej następuje w momencie pojawienia się zbyt wysokiej temperatury na zewnętrznej stronie badanego elementu.

R’_A,1– wskaźnik oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej R’ uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C. Wskaźnik R’_A,1 uwzględnia izolacyjność akustyczną przegrody od dźwięków powietrznych średnich i wysokich częstotliwości, osiąganą w danych warunkach zastosowania. R’_A,1 uwzględnia zatem przenoszenie boczne dźwięku K. Wartość wskaźnika uzyskiwana jest w terenowym badaniu akustycznym lub poprzez szacowanie metodą obliczeniową. Stosowana jest do oceny izolacyjności akustycznej większości przegród wewnętrznych.

Wskaźnik wyznacza się poprzez pomniejszenie wskaźnika izolacyjności akustycznej właściwej R_A,1 o poprawkę na niedokładności wykonawcze (R_A,1,R = R_A,1 – 2 dB). Wskaźnik służy do oceny ścian działowych w obrębie mieszkania w budynku wielorodzinnym oraz do szacowania izolacyjności akustycznej R’.

R_A,1 – wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C (R_A,1 = R_W + C), wyrażany w [dB]. Wartość uzyskiwana w badaniu laboratoryjnym przegrody. Wskaźnik odpowiadający izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych średnich i wysokich częstotliwości dźwięku, które są charakterystyczne m.in. dla hałasu bytowego, generowanego przez ludzi. Wskaźnik służy głównie do oceny izolacyjności akustycznej przegród wewnętrznych.

R_A,2 – wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C_tr (R_A,1 = R_W + C_tr), wyrażany w [dB]. Wartość uzyskiwana w badaniu laboratoryjnym przegrody. Wskaźnik odpowiadający izolacyjności akustycznej od niskich częstotliwości dźwięku, które są charakterystyczne m.in. dla hałasu zewnętrznego, np. ciężkiego ruchu ulicznego.

Wskaźnik służy głównie do oceny izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych.

R_W – ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej, wyrażany w [dB]. Wskaźnik wykorzystywany do ogólnej oceny przegrody, stosowany w wymogach większości krajów UE. Wartość uzyskiwana w badaniu laboratoryjnym przegrody. Wartość odpowiada częstotliwości dźwięku 500 Hz na krzywej odniesienia z wykresu izolacyjności akustycznej przegrody.